Yöresel kültürlerimiz ‘den kaybolan meslek: Çerçilik

Anılarımızdan silinmiş Nostaljik bir araştırma yazısı; Gezen bakkal, çerçilik!

Mehmet Kiraz; Araştırmacı tarihçi yazar. Geleceği sağlıklı bir şekilde kavrayabilmeniz;  geçmişle beslenerek mesafe almanıza bağlıdır… Ve toplumlar, kültürleriyle, değerleriyle yükselirlerken; inkârlarıyla, reddi miraslarıyla çürürler… Geçmişle ilgili olarak; ne olduğunuzu, kim olduğunuzu bilmek, bunları sahiplenmek toplumların insan karakterinin geleceği kavrayış katsayısını yükseltirken, inkâr etmek ise küçültür, değersizleştirir. Milletler;  değer derinlikleriyle derinleşirken; kültür derinlikleriyle bir karşılık oluştururlar… Bu gün neredeyse yok olmaya yüz tutmuş bir yöresel kültürümüzden, gerçek bir değerimizden bahsetmek istiyorum; ‘’ ÇERÇİCİLİK’’ Çerçicilik; yöresel olarak gerek insanın kendi sırtına gerekse eşek veya at gibi binek hayvanlarına yüklediği bir kısım incik boncuk lastik, iğne, iplik, makas gibi tuhafiye eşyalarını köy köy mahalle mahalle dolaşarak satan gezginci esnafa ‘’çerçi’’, yaptığı bu meşakkatli işe ‘’ Çercicilik’’ denir. Bu mesleği ilk kez çocukluğumda Karaviran'a katırlarla veya merkeple sokak sokakta dolaşan merkep ve katırların üzerinde kenarları ince tellerle örülü Akseki manavları ve Konya abdalları getirirdi. Öyle ‘ki yaz dönemleri Karaviran'da çoğunluğu yaylaya göç ederler köyde nüfus az olunca bu çerçiciler  Namıza- Sayalı yaylalarına gelir alan dediğimiz meydanda sergilerini açarlar koyun yünü koyun kuzu derileriyle takas alış-verişleri yapılır, çocuklara horozlu sorma şekerler satılırdı. Neredeyse yürüyen bir tuhafiye dükkânını andıran iğne, iplik, don lastiği, makas, giysi veya incik boncukla bezenmiş at sırtındaki o küçük tepeciği gördüğümde o gün,  bu kadar yükü bu hayvan nasıl taşır, nasıl yüklenir diye düşünmüştüm. Zamanla köylere kadar marketlerin, bakkalların açılmasıyla bu meslek yavaş yavaş yok oldu. Sadece yok olmakla kalmayıp artık bilişim dünyasında çerçiciliği yok eden marketler bile sanal online marketçiliğe geçti.