Sağlık müdürlüğü Kolorektal kanseri açıklaması yaptı

Seydişehir İlçe Sağlık müdürü Uz. Dr. Mustafa Balcı, her yıl Mart ayı boyunca kalın bağırsak (Kolorektal) kanseri farkındalığını artırmak, kalın bağırsak kanseri riskini azaltabilecek sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarını teşvik etmek için çeşitli etkinlikler gerçekleştiriyor.

Mart ayı, kalın bağırsak kanserine yönelik, önleme, erken teşhis ve tedavi seçeneklerini vurgulayarak, düzenli farkındalık faaliyetlerinin önemini ifade etmenin, erken teşhisle kurtarılan hayatların gayreti içinde sürekli araştırma ve eğitim için bir araya gelmenin zamanıdır. 40 yaşın altında kalın bağırsak kanseri nadirken, 40-50 yaştan sonra görülme sıklığı artmaya başlamaktadır. Kalın bağırsak kanseri vakalarının %85’i 50 yaş ve üzerindedir. Erken evrede teşhis edildiğinde büyük ölçüde tedavi edilebilir bir hastalık olan kalın bağırsak kanserlerinde tarama programlarının uygulanması ile söz konusu hastalığın görülme sıklığı ve ölüm oranı üzerinde çok olumlu kazanımlar sağlandığı yapılan birçok çalışma ile ortaya konmuştur. Kalın bağırsak kanserlerinin taranmasındaki temel amaç; ülke çapında oluşturulan ulusal bir tarama programını hedef popülasyona uygulayarak kalın bağırsak patolojilerini henüz kanser öncesi dönemde erken evrede tespit etmenin yanı sıra etkin ve basit tedavi yöntemleriyle invaziv kanser sıklığı ile buna bağlı morbidite ve mortaliteyi azaltmaktır. Bu yolla olası karmaşık ve pahalı tedavi gereksinimlerinin de önlenmesi hedeflenmektedir. Ülkemizde de Kalın Bağırsak Kanseri Taraması Ulusal Standartları belirlenerek uygulamaya konulmuştur. 50-70 yaş arasındaki kadın ve erkek nüfusa Toplum Sağlığı Merkezlerine (TSM) bağlı olarak faaliyet göstermekte olan; Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)’nde Gaitada Gizli Kan kiti yardımıyla hızlı, pratik ve güvenilir bir şekilde 2 yılda bir ücretsiz olarak tarama yapılmaktadır. Tarama kapsamında bu yaş grubundaki kişilere ayrıca 10 yılda bir kolonoskopi yapılması önerilmektedir. Tarama sonucunda Gaitada Gizli Kan Testi (GGKT) pozitif olan kişiler ileri tetkik amacıyla ikinci/üçüncü basamak sağlık kuruluşlarına yönlendirilmektedir. Kalın Bağırsak Kanseri Belirtileri          Kalın bağırsak kanseri, tümörün bulunduğu bağırsak bölgesine göre farklı belirtiler gösterebilir fakat hiçbir belirti vermeden de oluşabilir. Belirti göstermesi durumunda bulunduğu bölgeye göre farklı şikayetlere sebep olur. Belirtilerin silik olması, sinsi ilerleyişi sebebiyle tarama programları özellikle önem arz eder. Tüm görülebilecek belirtiler genel olarak şunlardır:        Bağırsak alışkanlıklarında ishal-kabızlık gibi değişikliklerin meydana gelmesi ve bu değişikliklerin birkaç günden uzun sürmesi Bağırsakta tam boşalmama hissi Parlak ya da koyu kırmızı kanla karakterize rektal kanama Dışkının koyu kahverengi veya siyah görünmesine neden olabilecek kanın varlığı Karında şişkinlik, kramp tarzında ağrı veya gaz şikâyeti Bilinen bir neden olmaksızın kilo kaybı Kansızlık (Anemi), halsizlik, yorgunluk Ağrılı dışkılama Kitle  Kalın Bağırsak Kanseri Tanısı Diğer bazı kanserlerde olduğu gibi Kalın bağırsak kanserleri de genellikle iyice büyüyene kadar belirti vermezler. Bu sebeple amaç, daha belirti vermezken tümörü ortaya koymak olmalıdır. Belirtiler gelişmeden önce bir kişinin kanser için taranması, poliplerin ve kanserin erken tanınmasında yardımcı olur. Poliplerin erkenden tanınıp çıkartılması kolorektal kanser gelişimini önleyebilir. Erken tanı konulduğunda kolorektal kanserin tedavisi de daha etkin olabilmektedir.  Bu nedenle, genel olarak 50 yaş üstü kişilerde taramaya başlanmalı, kolorektal kanser için artmış riski olan kişilerde ise tarama programına daha erken yaşlarda başlanmalıdır. Dışkıda gizli kan saptanıp kolonoskopi yapılan kişilerde henüz kanserleşmemiş polip halindeki tümörler tespit edilerek kanser gelişmesi önlenebildiği gibi kanser gelişmiş olan olgularda da erken teşhis ile yaşam süresi ve kalitesi artmaktadır. Kalın Bağırsak Kanseri Tedavisi Erken evre Kalın bağırsak kanserinin temel tedavisi cerrahi girişimdir. Kalın bağırsak kanseri tedavisinde "kolektomi" adı verilen cerrahi işlem uygulanır. Kolektomi, kalın bağırsağın bir kısmının ameliyatla çıkarılması anlamına gelmektedir. Tümör içeren bağırsak bölümü ve bu bölüme komşu lenf bezleri bu işlemde çıkarılmaktadır. Kalın bağırsak kanserinin tedavisinde hastalığın evresine göre kemoterapi, Radyoterapi hedefe yönelik ilaçlar ve immunoterapi seçenekleri mevcuttur. Kalın Bağırsak Kanserinden Korunma Stratejileri Kalın bağırsak kanserini önlemek için atılması gereken en önemli adımlardan biri tarama programı olmakla birlikte, aşağıdaki sağlıklı yaşam davranışlarını uygulamak da diğer birçok kanserden olduğu gibi kolorektal kanserlerden korunmada önemlidir: Sağlıklı kiloda olmak ve bunu sürdürmek Kırmızı ve işlenmiş et tüketimini sınırlandırmak ve daha fazla taze sebze, meyve ve tam tahıl ürünü tüketmek. Posa içeriği yüksek besinlerin tüketimini artırmak. (Posa içeriği en yüksek besinler sırasıyla; kuru baklagiller, tahıllar ve sebze-meyvelerdir.) Günde 30-60 dakika orta düzeyde fiziksel aktivite yapmak (tempolu yürüyüş, bisiklete binmek gibi) Sigara ve alkol kullanmamak, Bu önemli farkındalık ayının bir parçası olmak için aşağıdaki unsurlara dikkat edilmelidir: Bu kapsamda kalın bağırsak kanseri farkındalık ayı için 2024 yılı temaları; ‘’Kalın Bağırsak Kanserinden Korunmak Sizin Elinizde; Sağlıklı beslenin,    Egzersiz yapın,   Tarama Testlerinizi İhmal Etmeyin.’’ Kalın bağırsak kanserinden önce, sağlığınız için taramalarınızı yaptırın, Ailenizden hiç kimsede kalın bağırsak kanseri olmaması, kolonoskopiden kaçınma mazeretiniz olmasın! İlk kez sizde olup olmadığını ancak tarama yaptırarak öğrenebilirsiniz. Kalın bağırsak kanseri sadece erkeklerin hastalığı değildir! Cinsiyet seçmez! Öğrenmenin tek yolu düzenli tarama yaptırmaktır!