Haçlılar-2

Tarihçi yazar Mehmet Kiraz’ın hazırladığı 5. bölümden oluşan Haçlılar yazı dizisinin ikincisini yayınlıyoruz!

Antakya Prinkepsliği (1098-1268). 3 Haziran 1098’de Haçlılar’ın eline geçen Antakya Bizans imparatoruna iade edilmedi. Şehirdeki müslümanlar öldürüldükten sonra Bohemund burada Norman hâkimiyetini kurdu. Fakat şehrin yerli Ortodoks hıristiyan halkıyla Haçlılar arasındaki uyuşmazlık Bohemund’un Antakya’ya Latin-Katolik patriği getirmesiyle çoğaldı. Bohemund, 1100 Ağustosunda Dânişmendli beyi tarafından esir edilince yeğeni Tankred nâib oldu ve prinkepsliğin sınırlarını genişleterek Bizans’ın önemli kıyı şehri Latakia’yı da (Lazkiye) eline geçirdi. 1103’te serbest kalan Bohemund, 1104 yılında Harran Savaşı’ndaki yenilgiden sonra Avrupa’ya dönerek Papa II. Pascalis’i yeni bir Haçlı seferi konusunda ikna etti. Ancak topladığı orduyla yeni bir sefer düzenlemek yerine Bizans’ın Dyrrhakhion şehrine saldırdı. Bu saldırı da daha önceki 1081 seferi gibi başarısızlıkla sonuçlandı ve 1108’de imparatora Antakya için vasallık yemini etmeye mecbur kaldı. Ardından İtalya’ya döndü ve 1111’de öldü. Antakya’nın idaresine sahip olan Tankred ise dayısının yeminini hiçe sayarak Bizans hâkimiyetini tanımadı. Antakya’nın hâkimiyeti ve patrikliği meselesi iki taraf arasında devamlı anlaşmazlık konusu olarak kaldı. Tankred’in 1112 Aralığında ölümü üzerine şehrin idaresi kuzeni Roger de Salerne’e geçti. Antakya’daki Norman hâkimiyeti, Mardin Artuklu Beyi Necmeddin İlgazi’ye karşı Tel İfrîn’de yapılan (17 Rebîülevvel 513 / 28 Haziran 1119) ve kaynaklarda “Kanlı Meydan Savaşı” (Ager Sanguinis = Ma‘reketü sâhati’d-dem) olarak anılan savaşta büyük bir darbe yedi. Roger de Salerne savaşta ölünce Bohemund’un oğlu II. Bohemund’un gelişine kadar Antakya’nın idaresini Kudüs Kralı II. Baudouin üstlendi. 1126’da Antakya’ya gelerek prinkepsliğin başına geçen ve Kral II. Baudouin’in kızı Alice ile evlenen II. Bohemund’un hâkimiyeti 1130’da Dânişmendliler ile yaptığı savaşta ölmesiyle son buldu. Karısı Alice kızı Konstance adına idareyi üzerine aldıysa da 1136 yılında Konstance ile evlenen Raimond da Poitiers prinkepsliğin başına geçti. Raimond, 1138’de Bizans İmparatoru Ioannes Komnenos’un Antakya üzerine yaptığı sefer sonunda Bizans’ın üstünlüğünü kabul eder göründü. İmparatorun 1142 yılındaki ikinci seferi Antakya hâkimiyeti konusunda büyük endişe yarattı; fakat onun 1143’te sefer sırasında ölümü Raimond’u bu zor durumdan kurtardı. Raimond için en büyük tehlike Halep Hükümdarı Nûreddin Mahmud Zengî idi; çünkü Urfa’nın fethinden sonra sıra Antakya’ya gelmişti. Öte yandan Urfa’nın Haçlılar’ın elinden çıkması Avrupa’da yeni bir Haçlı seferini başlatmıştı. 1148 yılında Antakya’ya ulaşan Haçlılar’ın başındaki Fransa Kralı VII. Louis’den Nûreddin Mahmud’a karşı yardım isteyen Raimond bu yardımı elde edemedi. Haçlılar herhangi bir mücadeleye girmeden Kudüs’e gitmek istiyorlardı. Raimond kısa bir müddet sonra Nûreddin ile yapılan savaşta öldü (1149). Karısı Konstance Renaud de Chatillon ile evlendi. Fakat Renaud’nun hâkimiyeti de 1161’de Nûreddin’e esir düşmesiyle son buldu. Yerine Konstance’ın ilk kocası Raimond’dan olan oğlu III. Bohemund geçti. Antakya Prinkepsliği, 1268’de Memlük Sultanı I. Baybars tarafından ortadan kaldırılıncaya kadar Doğu siyasetinde fazla söz sahibi olmadan varlığını sürdürdü. Kudüs Krallığı (1099-1291). I. Baudouin (1100-1118), özellikle Venedik ve Cenova filolarının yardımı sayesinde Filistin kıyı şehirlerini zaptederek Kudüs Krallığı’nın sınırlarını genişletti. Arsuf, Kaysâriye, Sayda, Hayfa, Yafa, Akkâ, Cübeyl, Trablusşam ve Beyrut ele geçirildi; bu şehirlerde yardımlarına karşılık Venedik ve Cenovalılar’a birer mahalle verildi. Celîle (Galilae) bölgesi işgal edilip burada şatolar inşa edildi. I. Baudouin, güneye yaptığı sefer sonunda Eyle’ye (Akabe) kadar ilerledi. Ölümünden sonra Kudüs tahtına geçen II. Baudouin zamanında (1118-1131) Sûr da (Tyrus) zaptedildi. Bu dönemde Templier (Dâviyye) şövalye tarikatı kuruldu. Hospitalier de (İsbitâriyye) bir şövalye tarikatına dönüştürüldü. Bu dinî-askerî kurumlar gelişip ülkenin stratejik noktalarında krallık ordularında hizmet etmeye başladılar. II. Baudouin’den sonra kızı Mélisende ile evlenen Foulques d’Anjou başa geçti. Onun siyaseti sınırların korunmasına yönelik oldu. Zira hükümdarlığı, Musul ve Halep hâkimi Atabeg İmâdüddin Zengî’nin kudretinin arttığı devreye rastlamıştı. Bütün Haçlı devletleri Zengî’nin etrafında toplanan İslâm âleminin tehdidi altındaydı. Haçlılar’a karşı sistemli bir mücadele başlatan Zengî 1144’te Urfa’yı da fethetti. Bu arada Kral Foulque öldü (1143) ve yerine oğlu III. Baudouin kral ilân edildi. Ancak yaşı küçük olduğundan annesi Mélisende krallığın idaresini eline aldı. Trablus Kontluğu (1109-1289). Urfa, Antakya ve Kudüs’ten sonra Doğu’da kurulan dördüncü Haçlı devletidir. Birinci Haçlı Seferi’ne katılan Toulouse Kontu Raimond de Saint Gilles Kudüs’te umduğunu bulamayınca İstanbul’a dönüp Bizans İmparatoru Aleksios’tan yardım istedi. Fakat katıldığı 1101 Yılı Haçlı seferinde Merzifon yakınında I. Kılıcarslan karşısında yenilgiye uğraması prestijine ağır bir darbe indirdi. 1102’de Suriye’ye dönüp Tortosa’yı aldı ve Trablus’u kuşattı. Trablus onun ölümünden (1105) sonra 1109’da zaptedildi. Genellikle Kudüs Krallığı’na bağlı ve onunla iyi ilişkiler içinde bulunan kontluğu önce Bertrand, ardından oğlu Pons idare etti. Pons, 1137’de Dımaşk müslümanlarına karşı yaptığı savaşta ölünce kontluğun başına oğlu II. Raimond geçti. Pons’un ölümünden faydalanan İmâdüddin Zengî Trablus Kontluğu’na ait Ba‘rîn (Montferrand) Kalesi’ni kuşattı. II. Raimond, Kudüs Kralı Foulque’u yardımına çağırarak Ba‘rîn’i kurtarmaya çalıştıysa da kendisi Zengî’ye esir düştüğü gibi kral da canını güçlükle kurtarabildi. Zor durumda kalan kral ve Raimond, Bizans imparatorunun Antakya üzerine yürüdüğünü öğrenen Zengî’nin anlaşma yolunu tercih etmesi üzerine kurtuldular. II. Raimond’un 1152’de Bâtınîler tarafından öldürülmesinden sonra yerine oğlu III. Raimond geçti (1152-1187). 1101 Yılı Haçlı Seferleri. Kudüs’ün zaptı haberinin Avrupa’da meydana getirdiği heyecan, sürekli Doğu’ya gitmeye teşvik edilen hıristiyanları daha da coşturdu. Haçlı seferleri düşüncesini eyleme dönüştürüp hareketi başlatan Papa II. Urbanus ölünce (29 Temmuz 1099) yerine papa seçilen II. Pascalis (1099-1118) onun tutuşturduğu saldırı ruhunu aynen devam ettirdi. Yıllardan beri Avrupa’da sürdürülen Haçlı propagandasının yanı sıra Kudüs’te kurulmuş olan Haçlı devleti de Doğu’ya daha çok insanın gelmesini istiyordu. Çünkü hıristiyanların bölgeyi ellerinde tutmak için insan gücüne ihtiyaçları vardı. Papanın çağrısına Birinci Haçlı Seferi’nde olduğu gibi bu defa da krallar ilgi göstermedi. 1101 yılında Haçlı seferine çıkan üç büyük ordu dükler, kontlar ve kilise ileri gelenlerinin liderliğinde kuruldu. Birbirinden ayrı üç ordunun ilkini Milano başpiskoposu Anselm de Buis’nin idaresindeki Lombardlar, Kont Etienne de Blois’nın kumandasındaki Fransızlar ve Alman İmparatoru IV. Henri’nin kumandanı Konrad’ın idaresindeki Almanlar oluşturdu. İkinci ordu, Nevers Kontu II. Guillaume’un kumandasındaki Fransızlar’dan, üçüncüsü de Aquitania Dükü IX. Guillaume’un kumandasındaki Fransızlar ile Bavyera Dükü IV. Welf’in idaresindeki Almanlar’dan meydana geliyordu. Yeni bir Haçlı seferi düzenlendiğini haber alan Bizans İmparatoru Aleksios bundan memnun kalmadı. Çünkü 1097’deki seferin sağladığı imkânla Ege bölgesini, Anadolu’nun batı ve güney kıyılarını ele geçirmiş ve İstanbul Türk akınlarının hedefi olmaktan çıkmıştı. Bununla birlikte Aleksios, Bizans topraklarından geçmeye ve İstanbul önlerinde buluşmaya karar veren yeni Haçlı ordularını karşılamak üzere gereken hazırlıkları yapmak zorunda kaldı. Bu seferin birinci ordusunu teşkil eden Lombardlar, Fransızlar ve Almanlar ayrı ayrı yola çıktılar. Macaristan’dan geçip yol boyunca Bizans arazisinde birçok yağma ve tahribat yaptıktan sonra 1101 ilkbaharında İstanbul’a ulaştılar. İlk gelen Lombard ordusu nisan ayı sonunda İzmit civarındaki karargâhlara yerleştirildi. Daha sonra gelen güçler Konrad’ın idaresindeki Almanlar oldu. Bunlar da hemen Anadolu’ya geçirilerek Lombardlar’ın yanına gönderildi. Üçüncü grubu oluşturan Fransızlar ise mayıs başında İstanbul’a vardılar. Bu sırada İmparator Aleksios Haçlı reislerine, Kudüs’ten İstanbul’a dönmüş olan Toulouse Kontu Raimond de Saint Gilles’i yanlarına danışman olarak almalarını tavsiye etti. Ayrıca kendi kumandanlarından Tzitas’ı 500 kişilik bir Peçenek birliğiyle onlara rehber olarak verdi. Fransız ordusu mayıs sonunda Anadolu yakasına geçip İzmit’te Lombard ve Alman kuvvetleriyle birleşti. Haçlılar Amasya-Niksar üzerine yürümeye karar verdiler. Lombardlar, Kudüs’e gitmek yerine Doğu Anadolu’da Türkler’in elindeki bölgeleri zaptederek burada bağımsız devletler kurma hayali içindeydiler. Ayrıca 1100 Ağustosunda Dânişmendliler tarafından esir alınarak Niksar’da hapsedilmiş olan İtalya Normanları’nın reisi ve Antakya Prinkepsliği’nin kurucusu Bohemund’u kurtarmak istiyorlardı. İmparator Aleksios bu fikri doğru bulmayıp onları alıkoymaya çalıştıysa da Haçlılar kararlarından dönmediler. Haçlı ordusu İzmit’te toplandığı sırada Batı’dan gelen bu yeni tehlikeden zamanında haberdar olan Anadolu Selçuklu Sultanı I. Kılıcarslan dört yıl öncesine göre daha güçlü durumdaydı. Her ne kadar 1097’de Anadolu’dan geçen Haçlı orduları Türkler’i Orta Anadolu’ya çekilmeye zorlamışsa da aynı zamanda Selçuklular’ın Orta Anadolu’da bütünleşerek kendilerini toparlamalarına sebep olmuştu. İznik yerine Konya başşehir yapılmış, Anadolu’nun merkezinde köklü bir yerleşme gerçekleşmeye başlamıştı. Aynı yıllarda Sivas ve Amasya bölgesinde Dânişmendli Beyliği de güçlenmekteydi. Bu iki komşu devlet arasında sonraki yıllarda şiddetlenecek olan mücadele, bu sırada iki devletin birleşmesini engelleyecek bir mahiyet arzetmiyordu. Dânişmendli beyi yeni Haçlı tehlikesini öğrenince I. Kılıcarslan ile iş birliği yapmayı kabul etti. Kılıcarslan, ayrıca Doğu Anadolu ve Kuzey Suriye’deki Türk beylerine mektup yazarak yardıma gelmelerini istedi. Haçlı ordusu, 3 Haziran 1101 tarihinde İzmit’ten hareket ederek İznik-Osmaneli-Gölpazarı-Nallıhan üzerinden ilerleyip 23 Haziran’da Ankara’ya vardı. I. Kılıcarslan’ın hâkimiyetinde olan Ankara Kalesi, sultanın uyguladığı savaş taktiği gereğince Haçlı ordusunun gelişinden önce boşaltılmıştı. Haçlılar kaleyi hemen ele geçirdiler ve İmparator Aleksios ile yapılan antlaşmaya uyarak burasını Bizans kumandanına teslim ettikten sonra Çankırı yönünde ilerlemeye başladılar. 2 Temmuz’da Çankırı’ya ulaşan Haçlılar, geri çekilmekte olan Kılıcarslan’ın bölgedeki tarlaları tahrip etmesinden dolayı yiyecek sıkıntısı çekmeye başladılar. Ayrıca buraya vardıklarında bütün Türk kuvvetlerinin Çankırı’da toplandığını gördüler. Sultan I. Kılıcarslan’ın Çankırı’ya kadar onlara müdahale etmemiş olması uygulamak istediği stratejiyle ilgilidir. Kılıcarslan, Haçlılar’ın Çankırı’ya kadar ilerlediğini Dânişmendli hükümdarına ve birçok Türk beyine bildirerek onları yardıma çağırdı. Amacı, Haçlılar’ı tamamen Türk bölgesi içine çekip yardıma gelecek Türk kuvvetleriyle birleştikten sonra onları savaşa zorlamaktı. Savaş öncesinde yapılacak iş ise çeşitli taktiklerle Haçlılar’ın gücünü kırmaktı. Kılıcarslan bu taktiği başarıyla uyguladı. Dânişmendli kuvvetleri ve Halep Selçuklu Meliki Rıdvan’ın, Harran Emîri Karaca’nın, Artuklu Beyi Belek b. Behrâm’ın güçleriyle birleşip Haçlılar’la mücadeleye başladı. Haçlı ordusunu yol boyunca takip ederek hırpaladı ve nihayet 2 Ağustos Cuma günü Merzifon yakınındaki bir ovada Haçlı kuvvetlerini sarıp bunları savaşa zorladı. Haçlılar, ovanın etrafını kuşatan tepelerden inen Türk ordusunun hücumu karşısında önce şaşırdılarsa da hemen toparlanıp bir kamp oluşturdular. Türk süvarileri kampın etrafında at koşturarak Haçlılar’ı ok yağmuruna tutuyordu. Fakat sayıca kendilerinden on kat fazla olan Haçlı ordusunu dağıtmak mümkün değildi. Ertesi gün de Türkler Haçlı kampına hücumlarını tekrarlayıp ordugâhın etrafını sardılar. Bu durumda Haçlılar’ın Türkler’le bir meydan savaşını kabul etmekten başka çareleri kalmadı. 5 Ağustos sabahı başlayan savaş bütün gün sürdü. Haçlılar, durumlarının ümitsiz olduğunu anlayarak gecenin karanlığından faydalanıp kaçmaya karar verdiler. Haçlı liderleri ve şövalyeler yaya askerlerini, kadınları, çocukları ve yaşlıları ordugâhta bırakıp kaçtılar. Türkler de şafakta Haçlı ordugâhına girdiler, ancak zaman kaybetmeden ordunun peşine düşerek yakaladıkları Haçlılar’ı kılıçtan geçirdiler. Raimond ve Tzitas Bafra’ya kaçmış, buradan İstanbul’a dönmek üzere bir gemiye binmişlerdi. Kaçabilen diğer Haçlı reisleri, Bizans’a ait Sinop Kalesi’ne sığınmak suretiyle canlarını kurtardılar. Büyük Haçlı ordusundan geriye kalan bu kılıç artıkları sahil yolunu takip ederek İstanbul’a geri döndüler. Haçlılar’ın kayıpları çok büyüktü. Ordunun beşte dördünü, ayrıca sayısız eşya, para ve silâh kaybetmişlerdi. Bundan daha önemlisi bütün hayalleri yıkılmıştı. Türkler ise bu zafer sayesinde kendilerine olan güvenlerini yeniden kazanmışlardı. Fakat çok geçmeden ikinci bir Haçlı ordusunun Anadolu’ya geçtiğini ve Konya istikametinde ilerlediğini haber aldılar. Nevers Kontu II. Guillaume’un idaresindeki Fransızlar’dan oluşan bu ordu birinci ordunun hareketinden hemen sonra İstanbul’a gelmiş ve onlara yetişmek üzere Anadolu’ya geçip Ankara’ya yürümüştü. Fakat Haçlılar, Ankara’da ilk ordunun o sırada nerede bulunduğunu öğrenemediler. Bunun üzerine Kont Guillaume güneye, Kulu-Cihanbeyli üzerinden Konya’ya giden yola saptı. Kılıcarslan durumu öğrenir öğrenmez Dânişmendli beyi ile harekete geçti ve Nevers ordusuna daha Konya’ya varmadan yolda ulaştı. Türk birlikleri üç gün boyunca Haçlılar’a hücum ettiler, ancak henüz yıpranmamış olan bu ordunun yürüyüşünü engelleyemediler. Kılıcarslan, Haçlılar’ın zor şartlar altında bir süre daha ilerleyip kuvvetten düşmesi için onların önü sıra geri çekildi. Haçlılar, Konya’ya ulaşıp şehrin dışında bir gün konakladıktan sonra güneye gitmek üzere harekete geçtiler. Ancak üç gün boyunca yolda su bulamadıklarından güçlerini iyice kaybettikleri bir sırada etraflarının Türkler tarafından sarıldığını gördüler. Yapılan savaşta Haçlılar tam bir yenilgiye uğratıldı ve hepsi kılıçtan geçirildi. Sadece Kont Guillaume ve bazı şövalyeler Bizans’ın elinde bulunan Germanikopolis (Ermenek) Kalesi’ne sığınarak canlarını kurtarabildiler. Fakat Haçlılar’a karşı kazanılan bu ikinci zaferle de henüz mücadele sona ermiş değildi; çünkü Türkler Nevers ordusuyla savaştığı sırada Aquitanialı Fransızlar ile Bavyeralı Almanlar’dan oluşan üçüncü bir Haçlı ordusu İznik-Akşehir yolundan ilerleyerek Selçuklu topraklarına girmiş bulunuyordu. Yine çok kalabalık olan üçüncü Haçlı ordusunun gelişinden daha Selçuklu topraklarına girmeden önce haberdar olan I. Kılıcarslan birinci orduya karşı uyguladığı taktiği uyguladı. Bu ordunun önü sıra geri çekilerek Konya üzerinden ilerleyen Haçlılar’ı eylül ayı başında Avlos (Akgöl) ovasında pusuya düşürdü. Haçlılar’ın hemen hepsi savaş alanında öldürüldü. Sadece Toros dağlarına doğru kaçan az sayıdaki kişi canını kurtarabildi. Sonuçta 1101 yılındaki Haçlı seferlerinin sadece liderleri Antakya’da toplanarak bazı adamlarıyla birlikte Kudüs’e gidebildiler. Ancak seferin askerî yönden hiçbir önemi kalmamış, Kudüs Krallığı’nı kuvvetlendirmek amacıyla düzenlenen sefer bir netice alınmadan sona ermişti. Türkler’in kazandığı bu başarı Türk milletinin Anadolu’daki varlığını ispatlamıştı. Artık İstanbul’dan Suriye’ye inen yol gerek Bizans gerekse Haçlı orduları için kesinlikle kapanmıştı. Her ne kadar 1147-1148 ve 1190 yıllarında yapılan Haçlı seferleri sırasında Alman ve Fransız orduları Anadolu’dan Suriye’ye geçiş yolunu zorlamaya çalıştılarsa da hiçbir başarı elde edemediler. Haçlılar bundan sonraki seferlerini deniz yoluyla yapmak zorunda kaldılar. İkinci Haçlı Seferi. Urfa’nın Türkler tarafından fethedildiği (24 Aralık 1144) haberi Avrupa’da şok etkisi yaptı. Doğu’daki Haçlı devletlerine yardım etmek için Papa III. Eugenius 1145 yılı sonunda yeni bir Haçlı seferi düzenlenmesi konusunda Batı hıristiyanlarına çağrıda bulunarak sefere katılacaklara daha önce yapılan vaadleri tekrarladı. Fransa Kralı VII. Louis bu çağrıyı coşku ile destekledi. İkinci Haçlı Seferi, 31 Mart 1146’da Véselay’de Aziz Bernard de Clairvaux’nun konuşmasını dinlemek için toplanmış olan büyük halk kitlesi tarafından sevinç gösterileriyle kabul edildi. Bernard daha sonra vaazlarda bulunmak üzere Burgundia, Lorraine ve Flandre bölgelerini dolaşıp Almanya’ya geçti. Önce Rhein bölgesinde Mûsevîler’e karşı yeniden başlatılan şiddet hareketlerini durdurmaya çalıştı. Ardından Almanlar’ı ve Kral III. Konrad’ı Haçlı seferine katılmaya ikna etti. Böylece İkinci Haçlı Seferi, daha öncekilerden farklı olarak Avrupa’nın iki büyük hükümdarının liderliğinde yapıldı. Öte yandan Bizans İmparatoru Manuel Komnenos, bu sırada Batı’nın yardımına ihtiyacı olmadığından yeni bir Haçlı seferini tasvip etmiyordu. Bu sebeple Haçlılar’ın gelişinden önce Anadolu Selçuklu Sultanı I. Mesud ile barış yapmak gereğini duydu. Türkler’le yaptığı bu anlaşma yüzünden Manuel Batılılar’ca Hıristiyanlığa ihanet etmekle suçlandı. Manuel daha çok, bu Haçlı seferini fırsat bilen Sicilya Kralı II. Roger’nin saldırısından endişe duymaktaydı. Kral III. Konrad, 1147 Mayısında beraberinde Polonya ve Bohemya kralları, yeğeni Friedrich von Schwaben olduğu halde büyük bir ordu ile yola çıktı. Macaristan’ı geçip Bizans topraklarına girince imparatora zarar vermeyeceğine dair yemini kabul etti. Fakat kalabalık ve disiplinsiz Alman ordusu yol boyunca pek çok olaya sebebiyet verdi. 10 Eylül 1147’de İstanbul’a varan Almanlar’ın taşkın hareketleri burada da devam etti; imparatorluk birlikleri bunları itaat altında tutabilmek için çatışmalara girmek zorunda kaldılar. Nihayet Fransızlar’ın gelişinden önce Alman ordusu Anadolu tarafına geçirilebildi. Konrad’ın isteği üzerine Alman ordusuna kılavuzlar veren Manuel, ona Türkler’le savaşa girmeden Bizans arazisi içinden geçip Antalya’ya ulaşmasını tavsiye etti. Konrad ise İznik’e gelince doğuya döndü; niyeti Birinci Haçlı Seferi’nde takip edilen yoldan gitmekti. 15 Ekim’de İznik’ten ayrılan Almanlar Dorylaion’a yaklaşırken 25 Ekim 1147 günü Selçuklu ordusunun saldırısına uğradılar. Türk süvarisinin birbirini takip eden hücumları Almanlar’ı kısa zamanda mahvetti. Alman ordusunun yüzde doksanı imha edildi. Askerlerini ve ağırlıklarını kaybeden Konrad İznik’e doğru kaçmaya başladı. Türkler’in eline birçok esir ve ganimet geçti. Bu zaferle, Türkler elli yıl önce hemen hemen aynı yerde Birinci Haçlı Seferi ordularına karşı kaybettikleri savaşın intikamını almış oldular. Almanlar’ın hareketinden bir ay sonra Fransa Kralı VII. Louis, karısı Eleonore d’Aquitane ile birlikte Macaristan üzerinden ilerleyerek 4 Ekim’de İstanbul’a vardı. Fransızlar Manuel’in Türkler’le anlaşma yapmasına öfkelendiler. Fakat Louis temkinli davrandı ve imparatora vasallık yemini etti. Fransız ordusu kasım başında İznik’e ulaştığında Konrad’ın yenilgisini öğrendi. İki kral İznik’te buluşarak güneye doğru yürümeye karar verdiler ve Balıkesir-Bergama-İzmir üzerinden Efes’e gittiler. Sağlığı bozulan Konrad buradan İstanbul’a döndü. Manuel onun tedavisiyle bizzat ilgilendi ve iki hükümdar arasında yakın bir dostluk kuruldu. Konrad iyileştikten sonra 1148 Martında İstanbul’dan ayrılarak bir Bizans filosuyla Filistin’e gitti ve nisan ayında Akkâ’da karaya çıktı. Fransızlar’ın Efes’ten sonra ilerleyişi çok zor oldu. Menderes vadisi boyunca Türkler tarafından takip edildiler ve Yalvaç yakınında nehirden geçerken Türkler’le savaşmak zorunda kaldılar (1 Ocak 1148). Devamlı Türk hücumlarına mâruz kalarak Denizli üzerinden yürüyüp şubat başında Antalya’ya vardılar. Kral Louis ve şövalyeler buradan gemilerle Antakya’ya giderken yaya Haçlı ordusu geride bırakıldı. Kara yoluyla Suriye’ye hareket eden yaya Haçlılar yol boyunca Türkler tarafından hırpalanarak Kilikya’yı geçmeye çalıştılar ve ancak yarısından daha azı ilkbahar sonunda Antakya’ya ulaşabildi. Fransa Kraliçesi Eleonore’un amcası olan Antakya Prinkepsi Raimond de Poitiers Kral Louis’yi sevinçle karşıladı. Raimond Halep’e saldırmak istiyordu. Burası Nûreddin Mahmud Zengî’nin güç merkeziydi. Urfa’dan Hama’ya kadar uzanan bölgeye, sahip olan Nûreddin Antakya için büyük tehlike haline gelmişti. II. Joscelin de Urfa’nın kaybından sonra Tel Bâşir’de tutunmaya çalışıyordu. Fakat bir an önce Kudüs’e gitmek isteyen Kral Louis Halep üzerine yapılacak bir sefere yanaşmadı. Esasen Alman Kralı Konrad Kudüs’e varmış ve Kudüs patriği bizzat Antakya’ya gelerek kendisinin Kudüs’te beklendiğini haber vermişti. Bunun üzerine Louis Kudüs’e hareket etti. Bütün Haçlılar Filistin’e vardıktan sonra Kraliçe Mélisende ve Kral III. Baudouin, Alman ve Fransız ileri gelenleriyle 24 Haziran 1148’de Akkâ’da bir toplantı yaptılar. Urfa, Antakya, Trablus kontlarının yokluğuna ve Haçlılar’ın yol boyunca uğradıkları kayıplara rağmen Kudüs’te büyük bir kuvvet oluştu. Nihayet Dımaşk üzerine sefer yapılmasına karar verildi. Fakat Dımaşk hâkimi Üner (Unur), Kudüs Krallığı ile iş birliği yapmaya hazır bir kimse olmasına rağmen bu seferden haberdar olunca yardım etmesi için Nûreddin’e elçi gönderdi. Bunun üzerine Nûreddin Dımaşk’a doğru ilerlemeye başladı. Fransız ve Alman Haçlıları ile takviye edilen Kudüs ordusu Celîle bölgesinden geçerek 24 Temmuz’da Dımaşk önüne geldi. İlk gün bazı başarılar elde eden Haçlılar, Dımaşk birliklerini surların gerisine çekilmeye zorlayarak şehrin güneyindeki bölgeyi ellerine geçirdiler. Fakat ertesi gün Üner’in çağırdığı yardımcı kuvvetler kuzey kapısından şehre girmeye başlayınca Üner mukabil taarruza geçerek Haçlılar’ı güney surlarının yanından uzaklaştırdı. Kral Louis, Konrad ve Baudouin’in kararı ile 27 Temmuz günü bütün Haçlı ordusu doğu surlarının önündeki ovaya çıktı. Ancak Kudüs baronlarının tavsiyesi üzerine alınan bu karar Haçlı ordugâhında karışıklığa yol açtı. Fransızlar ve Almanlar, baronların Üner tarafından rüşvetle elde edildiğini ve ordugâhın bu uygunsuz yere nakledilmesiyle Dımaşk’ın zaptının artık mümkün olamayacağını söylüyorlardı. Öte yandan Üner, sayısı gittikçe artan kuvvetleriyle Haçlı ordugâhına yeni saldırılar düzenliyordu. Haçlılar ihanet dedikodularıyla cesaretlerini kaybederken Haçlı reisleri arasında da zaptından sonra Dımaşk’ın idaresinin kime verileceği hususunda kavga başlamıştı. Bu durum Dımaşk’a taarruzun aleyhinde olanların sayısını arttırdı. Öte yandan Nûreddin’in birlikleri birkaç gün içinde Dımaşk’ta olacaktı, Haçlılar’ın ise takviye alma ümidi yoktu. Bunun üzerine krallar geri çekilme emri verdiler. Haçlı ordusu 28 Temmuz’da Celîle yönünde çekilmeye başladı. Fakat Üner’e bağlı Türkmen atlıları Haçlı ordusunun peşine takılıp onlara ağır kayıplar verdirdiler. Sefer tam bir fiyasko ile sonuçlandı. Haçlılar’ın itibarı Dımaşk seferiyle ağır bir darbe yemişti. Alman Kralı Konrad hemen Filistin’den ayrıldı. Akkâ’dan Selânik’e giderek Bizans İmparatoru Manuel ile Sicilya Kralı II. Roger’ye karşı ittifak yaptı ve 1149 ilkbaharında ülkesine döndü. Fransa Kralı Louis, 1149 yaz başına kadar Kudüs’te kaldıktan sonra İmparator Manuel’e düşmanlık hisleri içinde yola çıkarak Güney İtalya’da Sicilya Kralı Roger ile buluştu. İki kral Bizans’a karşı bir Haçlı seferi yapmayı planladılarsa da bunu uygulama imkânı bulamadılar.