Dünya KOAH günü
Dünya KOAH günü
KOAH, kalıcı solunumsal yakınmalarla birlikte nefes alıp vermede zorluk ile karakterize, yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığıdır. Hastalık, dünyada yetişkin nüfusun 10'da 1'ini etkiler ve dünya çapında en yaygın üç ölüm nedeninden biridir.
Tüm dünyada KOAH nedenli ölüm sayısı 2019'da 3,22 milyonu bulmuş ve ölüm sayısı 2007 ile
2017 arasında %17,5 artmıştır.
Günümüzde tütün kullanımı yanında, iç ve dış ortamda fosil yakıt (odun, kömür, petrol, gaz)
ile biyokütle (bitki sapları, tezek vb.) dumanına ve hava kirliliğine maruz kalma da önemli
risk faktörlerini oluşturmaktadır. Yetersiz beslenme, enfeksiyonlar ve/veya iç ve dış ortam
kirleticilerine pasif maruz kalmaya bağlı olarak doğumdan önce ve sonra akciğer gelişiminin
geri kalması da KOAH'a yol açabilir. Artan şehirleşme, kötüleşen hava kalitesi ve artan tütün
kullanım oranları da çoğu düşük ve orta gelirli ülkelerde bu faktörlere maruz kalma riskini
artırmaktadır. Bu risk faktörlerine maruziyetin azaltılması, KOAH'ın gelecekteki yükünü
azaltmak için esastır.
KOAH erken yaşta başlayabilir ve genç bireyleri etkileyebilir. KOAH öncesi koşulların
farkına varılması, önlenmesi, hasta olanların erken teşhisi ve uygun tedavi yaklaşımları
önemlidir. KOAH’da en sık görülen yakınmalar; öksürük, balgam, nefes darlığı ve bazı
olgularda yorgunluk hissidir. Hastanın yakınmaları hastalığın ilerlemesi ile daha da artarak
kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkiler. KOAH'ın tanısı, sağlık kurumlarında basit ağrısız bir
test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konulabilir. Teşhisin doğrulanması, solunum
fonksiyon testleri kullanılarak hava akımında azalmaya yol açan tıkanıklığın belirlenmesine
bağlıdır.
KOAH tanısı konulan kişilerin tütün ve tütün ürünlerinin kullanımını bırakmaları, zararlı toz
ve gaz içeren ortamlardan, hava kirliliğinden uzak durmaları, sağlıklı beslenmeleri ve günlük
egzersiz yapmaları gereklidir. Yoksulluk ve sağlıkta eşitsizliklerle ile mücadele kitlesel
önlemler için önemlidir.
KOAH tedavisinde nefes açıcı özellikte “inhaler” olarak adlandırılan solunum yolu ile
uygulanan ilaçlar ile hava yollarındaki daralmanın azaltıp hastanın olabildiğince rahatlatılması
amaçlanmaktadır. Solunum yetmezliği olan KOAH’lı hastalarda evde oksijen tedavisi ve/veya
evde solunum cihazı tedavisi gibi tedavilere ihtiyaç olabilmektedir. Son yıllarda KOAH
hastalarının çok küçük bir alt grubunda, ehil ellerde yapılması gereken yapılan bronkoskopik
tedaviler hastalığı değil etkilerini geçici bir süre giderebilen tedavilerdir ve hastalığı ortadan
kaldırmazlar.
Hastalığın seyrini kötüleştiren, hatta ölümlere neden olan alevlenmelerden ve zatürreden
korunmak için grip ve zatürre aşılarının yaptırılması ve nefes yoluyla alınan ilaç tedavilerinin
düzgün uygulanması gerekir. Bu tedavilerin yanı sıra sağlıklı beslenme, fiziksel aktivitenin ve
gerekirse akciğer rehabilitasyonu uygulanması hastaların günlük yaşamlarının daha kaliteli
Hale gelmesini sağlar.
Bu yıl 16 Kasım 2022’de gerçekleştirilecek olan Dünya KOAH Günü teması “Sağlıklı
Nefes, Sağlıklı Yaşam” olarak belirlenmiş olup yaşam boyu akciğer sağlığının öneminin
Vurgulanması amaçlanmıştır.
Akciğerleri sağlıklı tutmak ve sağlıklı nefes alabilmek için;
Tütün ve tütün ürünlerini kullanmayın.
Düzenli ve dengeli beslenin. Düzenli egzersiz yapın.
Mustafa Özer/ İlçe sağlık müdürü
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.