3-9 Kasım organ bağışı haftası

(3-9 KASIM) Doku ve organ nakli, birçok kişinin yaşamını kurtarmakta ve yaşamsal işlevlerin başka hiçbir şekilde sürdürülemeyecek olduğu tıbbi durumlarda bu işlevlerin yeniden yerine getirilmesini sağlamaktadır. Yaşam kurtarıcı bu müdahale özellikle son 50 yılda dünya çapında başarı ile yerine getirilebilen bir uygulama olmuştur.

 Organ, insan vücudunun farklılaşmış ve yaşamsal bir parçası olup, farklı dokuların bir araya gelerek oluşturduğu, kendine ait bir yapısı, damarları ve vücudun normal işlevlerini yerine getirmeye ilişkin bir kapasitesi olan sınırları belli doku grubudur. Böbrek, kalp, akciğer, deri, dalak, mide, göz, rahim, pankreas ve ince bağırsak organlara örnek olarak verilebilir. Doku, ise organları meydana getiren, şekil ve yapı bakımından benzer olan ve aynı vazifeyi gören, birbirleriyle sıkı ilgisi olan, aynı kökten gelen hücreler topluluğuna verilen isimdir. Kalp kapağı, kornea, kemik, kemik iliği, kıkırdak, kas dokusu, bağ dokuları bunlara örnek olarak verilebilir.              Organ nakli; böbrek, karaciğer, akciğer, kalp gibi organların görevlerini yapamaması ve vücuda zarar vermeye başlaması sonucu sağlıklı böbreğe, karaciğere, akciğere, kalbe sahip, beyin ölümü gerçekleşmiş ya da canlı kişiden ihtiyaç duyulan organın alınması ve hasta kişiye nakledilmesi işlemidir.1,4 bu güne kadar dünya genelinde en sık nakli yapılan organ böbrektir. Diğer nakli mümkün olan organlara akciğer, pankreas ve ince bağırsaklar, doku nakline örnek olarak ise kemik, kemik iliği, kornea, yüz ve kalp kapağı gibi dokuların nakli gösterilebilir.              Organ nakli, son dönem organ yetmezliği olan hastalar için en iyi tedavi şeklidir ancak tüm dünya genelinde nakil edilecek organ bulma konusunda sorunlar görülmektedir.              Organ veya doku nakli bekleyen hastalar için tek çözüm, organ bağışıdır.       Organ ve doku bağışında bulanacak kişi bunu iki kişi huzurunda yapmaktadır. Bağışlanacak olan organın uygunluğu ailenin onayı alınarak sağlık ekibi tarafından ve bağışçının beyin ölümü gerçekleştikten sonra yapılmaktadır. Organ bağışı kartında yer alan organ ve dokuların isimleri işaretlenerek bağışlanacak organ/doku seçilebilmektedir. Bağışta bulunacak donör tüm seçenekleri işaretleyerek 8 kişiye yeni bir hayat verebilir.              Organ bağışında bulunmak için hastanelerin organ bağış ünitelerine ya da Türkiye Organ Nakli Vakfı’na başvurulması yeterlidir. Kişiler öldükten sonra kullanılmak üzere organlarını bağışlayabilecekleri gibi hayatta oldukları dönemde de bazı organlarını başka insanların yaşamlarını kurtarmak için bağışlayabilirler. Hayatta iken organ bağışçısı olmak için organ bağışçısı ve alıcısının bir organ nakli merkezine başvurmaları yeterlidir. Bu merkezlerde organ bağışında bulunma isteği iki tanık huzurunda beyan edilerek organ bağışı formu imzalanmakta ve merkez tarafından organ bağışı kartı verilmektedir. Organ bağış kartı istenildiği takdirde organ bağış ünitesi olan bir hastaneye başvurularak iptal ettirilebilmektedir.             Her yıl 3-9 Kasım tarihleri arasında düzenlenen etkinliklerle, organ bağışının hayati önemi bir kez daha vurgulanmakta, organ bağışı konusundaki farkındalığın ve bağışçı sayısının artırılması hedeflenmektedir. Dr. Mustafa Özer/ İlçe Sağlık Müdürü