Parlamenter sisteme dönüş

Parlamenter sistem, 18. yüzyılda, monarşinin kutsal kalelerinden olan İngiltere’de doğdu. Avrupa’nın öteki ülkelerine yayıldı.

Sistemin özü, yasama (meclis) ile yürütme (hükümet) arasında güçler ayrılığı ilkesine yaslanan dengeli bir birlik kurmaktır. İki güç, ülkeyi, işbirliği temelinde yönetmek. Başkanlık sisteminde ise yasama ile yürütme birbirine sırtını döner, tüm gücü tek kişi elinde toplar. Muhalefetin hedefi, geçmişteki deneylerden de yararlanarak, daha demokratik ve işlevsel bir sistem kurmak gibi gözüküyor. Zaten parlamenter sistem, deneysel bir sistemdir; ülkenin koşullarına göre farklılıklar gösterebilir. Muhalefet en iyisini üretme peşinde… Sanıyorum, sisteme ilişkin olarak AKP de bir şeyler yapacak. Bu bir şeylerin en çok dile getirileni, yarı-başkanlık sistemi! Kişisel görüşüm Sn. Erdoğan, yasamanın biraz daha öne çıkacağı bir sisteme dönülmesini bir seçim taktiği olarak belki seslendirebilir, ama kazanırsa asla uygulamaz. Muhalefetin en önemli sorunu, seçimin kazanılması halinde güçlendirilmiş parlâmenter Sistem’e nasıl geçileceği sorusunda odaklaşıyor. Çünkü zamanında veya erken, mevcut sisteme göre, cumhurbaşkanı ayrı, milletvekilleri ayrı seçilecek muhalefetin adayı cumhurbaşkanı seçilirse, şu an bilinemeyen bir süre (iki yıl deniliyor) Erdoğan’ı yetkilerini taşıyacak, parlamento da güçlendirileceği günleri bekleyecek… Parlâmenter sisteme geçilmesi için yeniden seçime gidilmesi, anayasanın değişmesi, cumhurbaşkanının temsili bir konuma kayması, yürütmenin yasamanın içinden çıkması gibi bir süreç gerektiriyor.